Makalalar
Küşt notasiýasy - Küştüň dili!

Küşt notasiýasy - Küştüň dili!

erik
| 427 | Öwrenjeler üçin

Küşt notasiýasy, taktikalary öwrenmek, ýalňyşlara düşünmek ýa-da dostlaryňyzy geň galdyrmak üçin küşt oýunlaryny gaýta oýnap bilmegiňiz üçin oýunlary ýazga geçirmegiň amatly ýoludyr. Indiki oýunyňyzda küşt notasiýasyny barlap görüň - hiç bir zadyň hem size ýeňiş getiren göçüme ýüzlenme belgisi goýmakdan has kanagatlandyryjy däldigine göz ýetirersiňiz.

Algebriki notasiýa

Küşt notasiýasynyň iň amatly we ýaýran görnüşi Algebriki notasiýadyr. Bu notasiýa görnüşi küşt tagtasyndaky sanlary we harplary birikdirmek arkaly atlandyrýar.

Bu diagrammada ak patyşa c3 öýjügindedir we gara patyşa c5 öýjügindedir.

Aklaryň başlaýan ýeri bolan 1-nji setir tagtanyň ahyrydyr; garalar 8-nji setirden başlaýar. Sütünler bolsa aklaryň çepinden sagyna tarap atlandyrylýar.

Mundanam başga, çöpler üçin baş harplar şeýle ulanylýar:
Ş: Patyşa
W: Wezir
R: Ruh
P: Pil
A: At
Pyýadalar üçin harp ulanylmaýar.

How to Write a Chess Move

Göçümi nädip ýazga geçirmeli

Göçümi bellige almak üçin çöpüň adyny we göçýän öýjügini ýazyň. Eger-de bir çöp iýilen bolsa iýmeler üçin göçülýän öýjük öňüne "x" belgisini goýmaly.

Mysal üçin, bu oýunda aklaryň birinji göçümi Ac3-dir; aty c3 öýjügine ýerleşdirýäs. Garalar f5 bilen jogap berýär (bellik: pyýada üçin harp ulanylmaýar). Aklar e4 göçýär we garalar bu pyýadany iýýär, fxe4, f5 öýjügindäki pyýada e4 öýjügindäki pyýadany iýýär. F setiri pyýadanyň adynyň ýerine geçýär pyýada üçin harp ulanylmaýandygy üçin. Aklar Nxe4 arkaly iýýär. Oýunyň dowamy şeýle ýazga geçirilen:

... Af6

Axf6+ gxf6

Wh5#

+ şah berilýändigini aňladýar, # bolsa maty aňladýar.

Aýratyn belgiler

x: iýýär
0-0: şatarap rakirowka
0-0-0: wezirtarap rakirowka
+: şah
#: mat
!: gowy göçüm
?: erbet göçüm

Üns çekmek üçin has köp ! ýa-da ? belgisi ulanylyp biliner.

Garyşyklykdan gaça durmak

Rd1 diýmek bu göçüm üçin ýeterli däldir - haýsy ruh göçdi d1 öýjügine?

Adaty notasiýasynyň garyşyklyk-nämälimlik ýüze çykaryp biljek ýagdaýynda göçýän çöpi anyk görkezmek üçin goşmaça san ýa-da harp ulanylýar. Şeýle, Rad1 bize a setirindäki ruhuň d1 öýjügine göçendigini görkezýär. Haçan-da pyýada garşydaş çöpi ele geçirende hemişe pyýadanyň haýsy setirden göçýändigini belläň, meselem fxe4 ýaly ýa-da gxf6 ýaly.

Other Chess Notation

Beýleki notasiýalar

Köp küştçiler häzirki döwürde Algebriki notasiýa ulanýar ýöne başga wariantlar hem bar:

Uzyn algebriki notasiýa asyl öýjügi we göçülýän öýjügi bellige alýar.

Has köne ulgam bolan suratlandyryjy notasiýa sütünleriň atlaryny oýun başynda o sütünde haýsy çöpüň durýandygyna seredip atlandyrýar. Meselem, c setiri WB ýa-da weziriň piliniň sütün diýip atlandyrylýar. Setirler bolsa her küştçiniň nukdaýnazaryndan atlandyrylýar. Aklar üçin Wb3 garalar üçin Wb6dyr.

Mugt küşt notasiýa kagyzyny indiriň

Şu taýda mugt küşt notasiýa kagyzyny indirip bilersiňiz ýa-daor şunuň ýaly bellik kitapçasyny satyn bilersiňiz notasiýa tutmak üçin emma ýönekeý şekilde setirlenen kagyzlar bilen başlamak hem mümkindir.

Printable Chess Scoresheet

erik
Erik

[Please Note: Don't send me Tech Support, Abuse Reports, or other "Site" issues. Please contact Chess.com Support for those things. But I do love thank you notes and personal messages! Thank you!]

Yes, I am the guy who started Chess.com (along with Jay, Igor, Piotr, and many others). I have 3 amazing daughters, one wild son, and a wonderful, patient wife! I learned chess when I was 8 years old. Since then I have been playing, studying, and enjoying it regularly. I prefer semi-open and closed positions that blow up tactically (like the Closed Sicilian, King's Indian, Glek etc). 

Want to know more about how Chess.com got started? Read about it here!